Chiều 24/6, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM với 481/487 đại biểu tán thành. Những chính sách thí điểm vừa được thông qua sẽ có hiệu lực từ 1/8.
Nghị quyết này quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM về quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách Nhà nước; quản lý đô thị và tài nguyên, môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào Thành phố; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy của chính quyền TPHCM và thành phố Thủ Đức.
Giảm mật độ xây dựng, không làm quá tải hạ tầng
Về quản lý đầu tư, Quốc hội cho phép HĐND TPHCM quyết định tiêu chí, điều kiện và mức hỗ trợ để bố trí vốn đầu tư công cho giảm nghèo, giải quyết việc làm.
TPHCM cũng được thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD).
Trong quá trình thảo luận, một số đại biểu Quốc hội cho rằng các chính sách đặc thù cho TPHCM chưa đột phá, khác biệt để giúp địa phương phát triển vượt trội.
Đoàn tàu thuộc tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên, chạy thử đoạn từ ga Bến xe Suối Tiên đến ga An Phú vào tháng 4 (Ảnh: Hải Long).
Giải trình vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết TPHCM đang nghiên cứu một số chính sách đột phá như Trung tâm Tài chính quốc tế, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát với công nghệ trong tài chính.
Ngoài các lĩnh vực đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) quy định tại Luật Đầu tư, TPHCM còn được áp dụng đầu tư PPP với các dự án đầu tư trong lĩnh vực thể thao và văn hóa. Quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu của dự án do HĐND TP quy định.
TPHCM cũng được áp dụng loại hợp đồng BOT đối với dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu, phù hợp theo quy hoạch được phê duyệt đối với loại đường phố chính đô thị, đường trên cao.
Về tài chính, ngân sách Nhà nước, HĐND TPHCM quyết định phí, lệ phí chưa được quy định trong danh mục và điều chỉnh mức hoặc tỷ lệ thu phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định đối các loại phí, lệ phí đã có trong danh mục.
Ngân sách Thành phố được hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu do việc điều chỉnh chính sách phí, lệ phí, để đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và các nhiệm vụ chi khác.
Trong chính sách tiền lương, TPHCM được sử dụng nguồn thực hiện cải cách tiền lương còn dư của ngân sách Thành phố, cho phép ngân sách cấp dưới sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và chi thu nhập tăng.
Quốc hội quyết định nâng tổng mức dư vay nợ của TPHCM không vượt quá 120% số thu ngân sách Thành phố được hưởng.
Hàng năm, ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Thành phố không quá 70% số tăng thu.
Các đại biểu Quốc hội tham dự kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV (Ảnh: Phạm Thắng).
Về quản lý đô thị và tài nguyên, môi trường, HĐND TPHCM quyết định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa dưới 500ha phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền quyết định.
"Việc điều chỉnh quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị để phục vụ lợi ích cộng đồng, được thực hiện khi thuộc một trong các trường hợp: tăng chỉ tiêu đất hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật; giảm mật độ xây dựng; tăng chỉ tiêu diện tích sàn ở bình quân đầu người nhưng phải bảo đảm kế hoạch phát triển nhà ở của Thành phố và không làm tăng mật độ xây dựng, không làm quá tải hạ tầng khu vực", Nghị quyết của Quốc hội nêu rõ.
Trong việc kiểm soát khí thải phương tiện giao thông, Quốc hội nêu định hướng đầu tư phát triển phương tiện giao thông công cộng kết hợp lộ trình hạn chế phương tiện giao thông cá nhân để hạn chế ùn tắc giao thông.
Chuyên gia, người có tài năng đặc biệt được miễn thuế thu nhập 5 năm
Về ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào TPHCM, theo nghị quyết của Quốc hội, lĩnh vực được ưu tiên thu hút đầu tư là: Xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D); đầu tư nghiên cứu và hỗ trợ chuyển giao công nghệ cao; đầu tư dự án trong lĩnh vực công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn, công nghệ thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp; đầu tư dự án xây dựng Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ…
Bên cạnh các điều kiện phải đáp ứng, nhà đầu tư chiến lược trong các ngành, nghề này cũng được hưởng nhiều ưu đãi, theo Nghị quyết của Quốc hội.
Về quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này ở TPHCM được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 5 năm.
Nút giao thông ngã ba Cát Lái (TP Thủ Đức) nằm ở điểm cuối của đại lộ Võ Văn Kiệt - Mai Chí Thọ kết nối với Xa lộ Hà Nội (Ảnh minh họa: Hoàng Giám).
Chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt, cá nhân khởi nghiệp sáng tạo làm việc tại doanh nghiệp này cũng được miễn thuế thu nhập cá nhân trong cùng thời hạn.
Về tổ chức bộ máy chính quyền của Thành phố, HĐND TPHCM thành lập Sở An toàn thực phẩm - là cơ quan chuyên môn thuộc UBND Thành phố.
Ngoài ra, Quốc hội cho phép UBND huyện thuộc TPHCM có không quá 3 phó chủ tịch. Đối với phường, xã, thị trấn có quy mô dân số từ 50.000 người trở lên, UBND phường, xã, thị trấn có không quá 3 phó chủ tịch.
Chủ tịch TPHCM được ủy quyền cho người đứng đầu cơ quan hành chính khác thuộc UBND và việc ủy quyền phải bằng văn bản, quy định rõ trách nhiệm của người ủy quyền và người được ủy quyền.
HĐND TPHCM được quyết định bố trí ngân sách chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức… không vượt quá 1,8 lần mức lương ngạch, bậc, chức vụ và chi thu nhập tăng thêm không vượt quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức…
HĐND TP cũng quyết định mức thu nhập cho các chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt của Thành phố.
Về tổ chức bộ máy chính quyền của thành phố Thủ Đức, HĐND thành phố Thủ Đức có không quá 2 phó chủ tịch và có không quá 8 đại biểu hoạt động chuyên trách. UBND thành phố Thủ Đức có không quá 4 phó chủ tịch.
