Câu chuyện Anh Ba Việt Nam - Hành trình nảy mầm ước mơ xanh

Năm 2009, ngay sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, tôi - Nguyễn Thị Kim Thoa, một cô gái trẻ đến từ Phú Yên, đã quyết định từ bỏ giảng đường để đến với vùng đất Hậu Giang. Thay vì đứng trên bục giảng, tôi chọn con đường phát triển cộng đồng, mang theo những ước mơ về một cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân nơi đây.

Vẫn nhớ như in cái ngày đặt chân đến Hậu Giang, giữa một khung cảnh thiên nhiên trù phú đến nao lòng. Những hàng dừa nghiêng mình soi bóng xuống dòng sông, những cánh đồng lúa chín vàng trải rộng mênh mông, và cả những vườn cây ăn trái sai trĩu quả... Tất cả tạo nên một bức tranh làng quê Việt Nam bình dị mà tươi đẹp. Thế nhưng, đằng sau vẻ đẹp ấy là một thực tế phũ phàng: nhiều gia đình vẫn đang sống trong cảnh thiếu thốn.

Tôi không khỏi thắc mắc, tại sao giữa một vùng đất trù phú như vậy, vẫn còn nhiều người dân phải vật lộn với cuộc sống khó khăn? Liệu có phải có một câu chuyện bí ẩn nào đó ẩn sau sự giàu có của đất đai và sự nghèo khó của con người?

Trong những cuộc trò chuyện với bà con, tôi nhận ra rằng, họ không chỉ thiếu thốn về vật chất mà còn khao khát được học hỏi, được nâng cao đời sống tinh thần. Những câu chuyện của họ đã chạm đến trái tim tôi, thôi thúc tôi phải làm điều gì đó để giúp đỡ họ. Và rồi, một ý tưởng dần hình thành trong tâm trí: tôi sẽ cố gắng hết sức để tìm ra giải pháp giúp bà con cải thiện cuộc sống, để họ có thể tận hưởng những thành quả mà thiên nhiên đã ban tặng.

Năm 2010, trong lúc tham gia một dự án, tôi đã có cơ hội tìm hiểu về nông nghiệp bền vững tại Malaysia. Tại những vùng cao nguyên xa xôi, tôi chứng kiến các kỹ sư đã biến những sườn đồi cằn cỗi thành những vườn rau xanh tươi nhờ phương pháp tận dụng hết tất cả phụ phẩm trong khu vườn. Sản phẩm từ những khu vườn này, với chất lượng vượt trội, nhanh chóng có mặt trên các kệ hàng của siêu thị ở Kuala Lumpur. Chính trải nghiệm này đã mở ra cho tôi một chân trời mới về nông nghiệp tuần hoàn và khả năng tự cung tự cấp, ngay cả trong điều kiện tài nguyên hạn chế.

Quay trở về quê hương miền Tây sông nước trù phú, tôi càng trăn trở về việc ứng dụng những kiến thức đã học, đặc biệt là mô hình vườn ao chuồng. Từ đó, tôi nhận ra tiềm năng to lớn của việc kết hợp giữa kiến thức hiện đại và kinh nghiệm truyền thống để xây dựng một nền nông nghiệp bền vững và hiệu quả.

Năm 2014, cuộc đời của tôi bước sang một trang mới khi tôi về Cần Thơ lập gia đình. Với món quà cưới là một khu vườn rộng 4000m2, cơ hội để tôi thực hiện ước mơ về khu vườn xanh. Những kiến thức về nông nghiệp hữu cơ mà tôi tích lũy được từ chuyến đi Malaysia năm 2010 giờ đây được áp dụng một cách nghiêm túc. Song song đó, tôi còn theo học cao học về phát triển nông thôn để hiểu sâu hơn về đặc thù của vùng đất này và nhu cầu của người dân.

Những ngày đầu, khu vườn như một tờ giấy trắng. Tôi bắt đầu bằng việc cải tạo đất, trồng các loại cây xanh để cải thiện chất lượng đất. Đồng thời, sử dụng phân compost để cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng. Dần dần, khu vườn trở nên xanh tốt với đủ loại rau củ quả thân thiện môi trường.

Ban đầu, không ít người hàng xóm tỏ ra nghi ngờ về những phương pháp canh tác mới lạ của tôi. Nhưng bằng sự kiên trì và những kết quả ban đầu, tôi đã dần thuyết phục được mọi người. Khu vườn của tôi không chỉ cung cấp thực phẩm sạch cho gia đình mà còn trở thành điểm đến của nhiều người dân địa phương. Họ đến đây để tham quan, học hỏi kinh nghiệm.

Đây là một góc nhỏ trong khu vườn của tôi. Nhìn những hàng cây trái xanh tốt, tôi lại nhớ những ngày đầu đặt chân đến Hậu Giang, khi ước mơ về một cuộc sống tốt đẹp hơn cho bà con nông dân bắt đầu nảy mầm.

Và cũng lúc ấy, tôi học thêm cao học về phát triển nông thôn. Tôi hiểu hơn về nông dân – nông nghiệp – nông thôn ở miền Tây và hình dung cụ thể hơn các thiết kế trong hệ thống nông nghiệp. Việc theo học cao học đã mở ra cho tôi một chân trời kiến thức mới về nông nghiệp bền vững. Tôi tìm hiểu về các hệ sinh thái nông nghiệp, về đa dạng sinh học, về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Những kiến thức này đã giúp tôi thiết kế khu vườn của mình một cách khoa học và hiệu quả hơn. Tôi trồng xen canh nhiều loại cây khác nhau để cải thiện chất lượng đất, giảm sâu bệnh và tăng tính đa dạng sinh học.

Năm 2016, sản phẩm từ khu vườn bắt đầu tạo ra nguồn thu nhập ổn định. Sự quan tâm của bà con hàng xóm ngày càng tăng, họ tò mò về phương pháp canh tác mới lạ này. Các câu hỏi như "trồng như thế nào?", "trồng ổn không?", "bán cho ai?" vang lên khắp xóm. Thậm chí, các sản phẩm chùm ngây tươi của tôi còn được hai doanh nghiệp ở Sài Gòn đặt hàng. Nhận thấy tiềm năng của thị trường, tôi đã quyết định khởi nghiệp. Tuy nhiên, do vẫn đang đảm nhiệm vị trí cán bộ phát triển dự án tại một tổ chức phi chính phủ, tôi gặp không ít khó khăn trong việc cân đối thời gian và nguồn lực.

Năm 2017, với quyết tâm góp phần xây dựng một xã hội bền vững, nơi mọi người đều có thể sống hài hòa với thiên nhiên, tôi đã chính thức rời bỏ công việc tại tổ chức phi chính phủ để toàn tâm toàn ý cho sự nghiệp khởi nghiệp. Đó là bước ngoặt lớn đánh dấu sự ra đời của công ty cổ phần sản xuất thương mại Abavina cũng như của chính tôi.

Nhiều người tò mò về cái tên Abavina, phải không? Thật ra, nó rất đơn giản và gần gũi. Abavina chính là viết tắt của "Anh Ba Việt Nam". Ở miền Tây, "Anh Ba", "Anh Năm", "Anh Bảy"... là những cái tên thân thuộc, tượng trưng cho những người đi đầu, dẫn dắt cộng đồng. Số 3 trong "Abavina" còn mang ý nghĩa đặc biệt. Trong quan niệm dân gian, số 3 tượng trưng cho sự cân bằng, hài hòa và phát triển bền vững. Đó cũng chính là những giá trị cốt lõi mà Abavina hướng tới.

Slogan của chúng tôi là "Tự nhiên là bạn - Bạn là tự nhiên". Năm 2017, chúng tôi đã xây dựng nên Nền tảng Cộng đồng Nông nghiệp Thuận Thiên với mong muốn kết nối những người nông dân Việt Nam có chung niềm đam mê với sản xuất nông nghiệp sạch. Bắt đầu từ 5 hộ gia đình tại Trường Long, Phong Điền, Cần Thơ, đến nay, cộng đồng của chúng tôi đã phát triển lên đến 25 hộ, với tổng diện tích canh tác 30 ha. Chúng tôi đã cùng nhau tạo ra hơn 50 loại sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, phân phối đến các cửa hàng thực phẩm sạch, nhà hàng chay và các công ty xuất khẩu trên toàn quốc. Hiện tại, chúng tôi vẫn đang tiếp tục mở rộng cộng đồng và tìm kiếm thêm nhiều thành viên mới.

Đến năm 2019, chúng tôi xác định rõ sứ mệnh của mình là đồng hành cùng nông dân Việt Nam xây dựng một nền nông nghiệp bền vững. Với tầm nhìn hướng tới một xã hội nơi con người sống hài hòa với thiên nhiên, chúng tôi không ngừng nỗ lực nâng cao năng lực sản xuất, bảo vệ môi trường và cải thiện đời sống của người dân nông thôn. Các giá trị cốt lõi "hợp tác - hài hòa - hạnh phúc" đã trở thành kim chỉ nam cho mọi hoạt động. Chúng tôi đã và đang triển khai nhiều dự án hợp tác với nông hộ, hỗ trợ xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp bền vững, tận dụng tối đa tài nguyên địa phương. Đồng thời, chúng tôi cũng không ngừng sáng tạo và phát triển các sản phẩm nông nghiệp sạch, mang đến giá trị cao cho cả người sản xuất và người tiêu dùng.

Đây là những cộng sự tuyệt vời của tôi tại Abavina. Chúng tôi có chung một khát khao, đó là xây dựng một nền nông nghiệp bền vững, nơi con người và thiên nhiên cùng nhau phát triển.

Đại dịch Covid-19 đã đặt ra nhiều thách thức lớn cho chúng tôi và toàn bộ ngành nông sản. Nhờ sự đoàn kết và nỗ lực không ngừng, chúng tôi đã tìm ra những giải pháp để thích ứng với tình hình mới. Abavina đã tập trung vào việc xây dựng hệ thống bán hàng trực tuyến, đa dạng hóa sản phẩm và cải thiện chất lượng dịch vụ. Qua đó, chúng tôi đã duy trì được hoạt động sản xuất kinh doanh và góp phần cung cấp thực phẩm sạch cho người tiêu dùng.

Trong bối cảnh đầy khó khăn của đại dịch Covid-19, câu chuyện của chúng tôi là một nguồn cảm hứng lớn. Bằng việc vượt qua những thách thức và tạo ra những giá trị tích cực cho cộng đồng, chúng tôi đã chứng minh rằng tinh thần doanh nhân Việt Nam luôn mạnh mẽ và sáng tạo. Việc được bình chọn là doanh nghiệp được yêu thích nhất trong chương trình 'Én Xanh kể chuyện' là một minh chứng rõ ràng cho điều đó.

Năm 2021, cũng là năm tôi là Doanh nhân nữ trẻ tuổi nhất ứng cử Đại biểu Quốc hội khóa XV: “Tự hào là một trong những doanh nhân tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội, tôi cam kết nếu trúng cử sẽ luôn luôn giữ mối liên hệ chặt chẽ với cử tri, thường xuyên tiếp xúc với cử tri, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng và phản ánh trung thực ý kiến của cử tri.

Đặc biệt, tôi sẽ quan tâm đến các vấn đề nông dân, nông nghiệp, nông thôn; tích cực đề xuất các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, tháo gỡ các nút thắt phát triển, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; phát triển các sản phẩm có thương hiệu của vùng ĐBSCL, đưa các sản phẩm này ra thế giới…”

Sau Covid, chúng tôi định vị là một doanh nghiệp tập trung vào việc đồng hành cùng nông dân Đồng bằng sông Cửu Long trong việc chuyển đổi sang nông nghiệp bền vững. Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là xây dựng một xã hội hài hòa với tự nhiên, nơi mọi người có thể tự chủ và sống hòa hợp với môi trường.

Để đạt được mục tiêu này, chúng tôi tập trung vào việc hỗ trợ nông dân thông qua các chương trình đào tạo, chuyển giao công nghệ và xây dựng các mô hình kinh doanh bền vững. Đồng thời, chúng tôi nỗ lực phát triển cộng đồng bằng cách tạo ra những tập thể nông dân tự chủ, có khả năng tự quản và cùng nhau giải quyết các vấn đề chung. Một yếu tố then chốt khác là kết nối thị trường, giúp mở rộng mạng lưới phân phối các sản phẩm nông nghiệp sạch và an toàn, đảm bảo đầu ra ổn định cho bà con.

Tôi luôn tâm niệm, mỗi chiếc lá, mỗi trái ngọt đều là kết tinh của mồ hôi, công sức và cả tình yêu của người nông dân. Mình phải trân trọng và nâng niu từng sản phẩm, làm sao để nó đến tay người tiêu dùng với chất lượng tốt nhất.

Hướng đến tương lai, chúng tôi ấp ủ tầm nhìn về một hệ thống kinh doanh lấy cộng đồng làm trung tâm, nơi người nông dân và người tiêu dùng gắn kết chặt chẽ, cùng nhau kiến tạo nên một chuỗi giá trị bền vững. Trên hành trình hiện thực hóa lý tưởng đó, chúng tôi đã và đang từng bước triển khai một kế hoạch dài hơi, bắt đầu bằng việc củng cố và phát triển tại thị trường Việt Nam, sau đó vươn mình ra các quốc gia khác. Chúng tôi tin rằng hợp tác, hài hòa và hạnh phúc không chỉ là những khẩu hiệu, mà là những giá trị cốt lõi, là kim chỉ nam soi đường cho mọi hành động.

Với triết lý 'hạnh phúc là sự hài hòa', chúng tôi luôn hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái nông nghiệp bền vững, nơi con người sống hài hòa với thiên nhiên. Chúng tôi, những người trẻ kinh doanh lĩnh vực phát triển cộng đồng, với triết lý vấn đề của cộng đồng thì cộng đồng phải cùng nhau giải quyết. Trong tiến trình ấy, sự tiến bộ và đóng góp của mỗi bên liên quan sẽ thúc đẩy sự tiến bộ, phát triển của cộng đồng. Và chúng tôi rất cần sự hỗ trợ từ chính quyền, chuyên gia, mạnh thường quân, tình nguyện viên…Quan trọng nhất là sự đồng hành của khách hàng thân thương. Những người trẻ và Cộng Đồng Nông Nghiệp Thuận Thiên đang rất cần sự ủng hộ, chia sẻ…

Xin chân thành cảm ơn bạn đã đọc câu chuyện này, chúc bạn luôn vui khỏe hạnh phúc!